lata 1945-1965
Lata 1945 - 1965
Jest maj 1945 roku i kończą się działania wojenne. Do Straszyna w tym czasie przyjeżdża młode małżeństwo – Maria i Stanisław Cabajowie. I właśnie tu, na Ziemiach Odzyskanych tworzą polską szkołę.
Stanisław Cabaj, doświadczony pedagog, który ukończył Seminarium Nauczycielskie Męskie w 1930 r. w Prużanach na Polesiu, a w okresie okupacji prowadził tajne nauczanie w województwie kieleckim, teraz otrzymuje z dniem 1 sierpnia 1945 roku posadę nauczycielską w sąsiedniej wsi Jagatowo.
Małżonka, p. Maria Cabaj, prowadzi kursy na które uczęszcza 11 dzieci zamieszkałych w Straszynie. Dzieci uczą się czytać, pisać i mówić po polsku.
1 października 1946r otwarta zostaje jednoklasowa szkoła podstawowa w budynku, gdzie mieści się obecnie Biblioteka Gminna. Energiczna p. Cabaj Przystępuje do remontu budynku, zniszczonego prawie w całości.
Pod koniec roku szkolnego 1946/47 ilość dzieci zwiększa się do 30, napływa bowiem na te tereny ludność z całej Polski. Najwyższą klasę stanowi klasa piąta. Pani Maria Cabaj przez trzy lata pracuj sama, natomiast małżonek, Stanisław Cabaj, zostaje przeniesiony z Jagatowa i w roku szkolnym 1949/50 obejmuje stanowisko kierownika szkoły w Straszynie. Warunki są trudne, lekcje odbywają się w dwóch małych budynkach. Jest ciasno a dzieci przybywa.
W roku szkolnym 1954/55 utworzona zostaje klasa siódma. W szkole pracuje czworo nauczycieli: Maria i Stanisław Cabajowie, Aniela Dąbska i Anna Jankowska.
Pod koniec 1959 roku liczba dzieci wzrasta do 212 i pracuje już ośmioro nauczycieli:
Maria i Stanisław Cabajowie,
Halina Ostrowska,
Helena Zabudowska,
Helena Żukowska,
Halina Makuch,
Krystyna Skalska,
Leszek Umiński.
W roku szkolnym 1964/64 liczba uczniów powiększa się aż do 260, powstaje dziewięć oddziałów, lecz brakuje izb szkolnych. Jest jednak nadzieja na poprawę warunków. Kierownik szkoły zabiega od roku u ówczesnego premiera Piotra Jaroszewicza (razem chodzili do szkoły w Prużanach) o rozpoczęcie budowy nowego gmachu szkolnego. Budowę nowej szkoły rozpoczęto w październiku 1963 roku, zakończono 21 grudnia 1964 roku. Wiele prac wykonali sami mieszkańcy.
W dniu 23 stycznia 1965 roku następuje przecięcie wstęgi w nowym obiekcie, a dokonuje tego wicepremier Piotr Jaroszewicz.
Warto wspomnieć, że obiekt szkolny kosztował cztery miliony ówczesnych złotych.
Dzieci przygotowały program artystyczny pod kierunkiem nauczycielki Cecylii Bemowskiej, wówczas studentki czwartego roku PWSM w Sopocie.
„Dzisiaj spełniają się nasze marzenia
marzenia wielu lat.
Dziękujemy za jasne ściany tej szkoły,
za przestrzenne klasy i pomoce naukowe, za wszystko.
Dziękujemy też za pamięć nas – dzieciach ze Straszyna”.
W ten oto sposób podziękowała na tej doniosłej uroczystości Basia Wąs z klasy siódmej.
